Door een groeiende bezorgdheid rond gewelddadig extremisme staan veiligheidsdiensten voor grote uitdagingen. Om dit probleem zo effectief mogelijk te bestrijden is het belangrijk dat we extremisme zo goed mogelijk begrijpen.
Het onderzoek
Katrien Vanlerberghe bestudeert gewelddadig extremisme door de lens van de neutraliseringstheorie. Deze theorie stelt dat daders niet los van de samenleving staan, maar in staat zijn tot criminaliteit door het toepassen van neutraliseringstechnieken. Deze technieken vinden hun oorsprong in gedachtenpatronen die gangbaar zijn in onze samenleving, en worden gehanteerd nog voordat gewelddadig gedrag plaatsvindt. Een voorbeeld daarvan is: ‘Deze groep bedreigt onze veiligheid dus moet ik hen ombrengen om veilig te zijn’. In de eerste fase van het onderzoek voerde Katrien Vanlerberghe een inhoudsanalyse uit van het extremistisch manifesto van Brenton Tarrant, de dader van de Christchurch-aanslagen in 2019. In navolging van deze analyse zullen narratieve analyses van andere extremistische manifesto’s plaatsvinden.
Doelstelling
Het centrale doel van dit onderzoek is om inzichten te verzamelen over gewelddadig extremisme, die vervolgens kunnen worden ingezet om dit fenomeen zo effectief mogelijk te bestrijden.
Publicaties
Kunnen we mensen weerbaar maken tegen propaganda? Een evaluatie van inentingstheorie (2023)
Kunnen we jongeren door ‘inenting’ weerbaar maken tegen rekrutering door terreurnetwerken? Kunnen we mensen minder vatbaar maken voor samenzweringstheorieën of verhalen die oproepen tot geweld? Dit artikel bespreekt het ontstaan van de inentingstheorie en legt uit hoe psychologische inenting precies moet worden begrepen. Daarnaast geeft het een overzicht van de meest recente bevindingen en kritieken op de theorie.
Over Katrien Vanlerberghe
Katrien Vanlerberghe (°1996) is sinds 2022 aangesloten als onderzoekster bij de Vrije Universiteit Brussel en het Hannah Arendt Instituut. In 2021 behaalde ze een Master in de Criminologische Wetenschappen. Waarom doen mensen wat ze doen? Hoe zijn mensen in staat om gruwelijke daden te plegen? Waarom zijn complottheorieën zo aantrekkelijk en wanneer moeten we bezorgd zijn over complotdenken? Met dit onderzoek hoopt Katrien bij te dragen aan het begrijpen van deze complexe thema’s.