Polarisatie, desinformatie en haatspraak zijn niet langer abstracte begrippen. Ze vormen echte uitdagingen in onze gemeenschappen. Daarom lanceert het Hannah Arendt Instituut vandaag een krachtige campagne rond PolarProf, het leer- en uitwisselingstraject dat lokale besturen sterker maakt in de strijd tegen schadelijke polarisatie, desinformatie en haatspraak.
PolarProf helpt besturen polarisatie, desinformatie en haatspraak aanpakken
PolarProf is een vierjarig traject (2021-2025) dat professionals van lokale besturen ondersteunt met kennis én praktijk, zowel online als op locatie. Het doel? lokale besturen inspireren en begeleiden bij het opzetten van een actieplan tegen polarisatie, desinformatie en haatspraak.
Met de campagne ‘Laat de potjes in uw gemeente niet overkoken‘ geven we een herkenbare knipoog naar de dagelijkse praktijk. Polarisatie kan overal oplaaien, maar lokale besturen hebben de kracht om het vuur te temperen. Deze campagne nodigt hen uit om dat samen met ons te doen.
Niet alle polarisatie is slecht
Polarisatie roept de laatste jaren steeds meer bezorgdheid op. Toch is het op zich een neutraal gegeven: het kan zowel verrijkend als bedreigend zijn.
Democratische polarisatie is zelfs een motor van vooruitgang. Ze ontstaat wanneer mensen een algemeen aanvaard idee in vraag stellen, bondgenoten zoeken en kampen van voor- en tegenstanders zich aftekenen. Zo’n botsing van ideeën kan leiden tot positieve verandering, zoals bij de afschaffing van de slavernij, betaalde vakantie of het vrouwenstemrecht.
Schadelijke polarisatie daarentegen richt zich niet op ideeën maar op identiteiten. Er wordt niet meer op de bal gespeeld, maar op de man. Wij-zij-denken versterkt zich en groepen staan lijnrecht tegenover elkaar. Die groepen kunnen heel reëel zijn. Zo leven er in België Vlamingen en Walen. Maar de polarisatie duikt op als de ene pool kenmerken gaat toeschrijven aan de andere pool. Dan hoor je dat Vlamingen ondernemend zijn en Walen gezellig. Of dat Vlamingen bekrompen zijn en Walen lui.
Polarisatie is als een abstracte gedachteconstructie die niet gestoeld is op feiten. Zo zijn Duitsers punctueel, Nederlanders zuinig, Fransen joviaal. En uiteraard geldt dat voor alle Duitsers, Nederlanders, Fransen op elk moment en overal. Zo’n constructie heeft voortdurend brandstof nodig, anders dooft de polarisatie uit. De brandstof bij polarisatie zijn uitspraken over ‘onze’ of ‘hun’ identiteit. Het gaat vaak om beweringen die op geregelde tijdstippen herhaald en versterkt worden. Hoewel de wij-zij-verschillen worden voorgesteld als een feitelijke waarheid, hebben feiten maar een beperkt effect op polarisatie. Dit komt omdat het bij uitstek een gevoelsdynamiek is. Polarisatie is geen rationeel, maar een emotioneel proces waarbij vooral de onderbuik speelt.
Wanneer schadelijke polarisatie overheerst, wordt een open gesprek onmogelijk. Dat ondermijnt de sociale samenhang en kan in het uiterste geval zelfs ontsporen in geweld.
Waarom aansluiten bij PolarProf?
Lokale besturen staan het dichtst bij hun inwoners en kunnen daardoor echt het verschil maken. Met PolarProf krijg jij kennis en inzichten in handen om een straf actieplan rond polarisatie, desinformatie en haatspraak uit te bouwen. We bundelen wetenschappelijke inzichten met praktijkervaring en zetten ze om in een gratis aanbod dat meteen bruikbaar is in jouw bestuur.
Dit vind je allemaal bij PolarProf:
- Online training om snel mee te zijn;
- Handreikingen boordevol praktische tips;
- Vormingen die jou en jouw team sterker maken;
- Goede praktijken als inspiratie uit het werkveld;
- Webinars met experten en collega’s;
- Een online leergemeenschap waar je ideeën uitwisselt;
- Een database met experten, organisaties, publicaties en tools;
- Een introductie tot het Collectieve Impactmodel.
Kortom: alles wat je nodig hebt om met vertrouwen en daadkracht aan de slag te gaan.