De tafel van Hannah Arendt

Een tafel die staat voor openheid, feitelijkheid en meerstemmigheid, en die uitnodigt om in dialoog te treden.

"Het gezamenlijk leven in de wereld betekent in wezen dat zich tussen hen die haar bewonen een wereld van dingen bevindt, zoals een tafel zich bevindt tussen degenen die er aan hebben plaatsgenomen; als door elk ander intermediair worden mensen door de wereld tegelijkertijd verbonden en gescheiden."
Hannah Arendt
De menselijke conditie, Uitgeverij Boom, 2009, p. 54

Samen aan tafel

Wij mensen delen een wereld. Daarom stelt Hannah Arendt: in het middelpunt van de politiek staat niet de mens, maar de wereld – de publieke ruimte die wij allemaal delen. Arendt gebruikt de metafoor van een tafel om die ruimte te verbeelden. Een tafel verenigt mensen die er aan plaatsnemen, en maakt het tegelijkertijd mogelijk een meningsverschil op tafel te leggen en zo bespreekbaar te maken. Kortom, een tafel is een plek waar vrij gedebatteerd kan worden en van waaruit nieuwe ideeën kunnen ontstaan. 

Arendt bedoelde het figuurlijk, maar wij nemen haar in dit geval graag letterlijk op haar woord. Tien studenten van de Voortgezette Opleiding Meubelontwerp (VOMO) van Thomas More gingen voor ons aan de slag om een unieke ‘Tafel van Hannah Arendt’ te ontwerpen. Uit deze tien ontwerpen kozen we uiteindelijk onze tafel van Hannah Arendt: ‘De banaliteit van het kwaad’ van Yanni Timmerman. Een tafel die staat voor openheid, feitelijkheid en meerstemmigheid. Een tafel waaraan we de komende jaren een breed scala aan perspectieven willen laten aanschuiven. De tafel ‘Gedachteloosheid’ van Emma Camerlynck siert ons publiekscafé.

"De tafel van Hannah houdt de ruimte open voor elk perspectief op de wereld"

Geert Van Eekert, professor filosofie aan de Universiteit van Antwerpen, schreef een eerbetoon aan de tafel van Hannah Arendt.

De banaliteit van het kwaad

YANNI TIMMERMAN

Het archetype van de tafel wordt een krachtige metafoor voor de samenleving, bestaande uit twee contrasterende wereldbeelden: ‘democratie’ en ‘totalitarisme’. De solide houten tafel staat voor openheid, gelijkwaardigheid en pluraliteit als pijlers van een harmonieuze, democratische samenleving. Echter, één poot van de tafel bevindt zich in een glazen kooi, de duistere zijde van het totalitaire regime. Hierbinnen manifesteert zich destructie en onheil. De houtwormen binnen deze afgesloten ruimte zijn een allegorie voor de gedachteloze mens, die zonder reflectie handelt en zichzelf voedt met hebzucht en lust. Dit fenomeen belichaamt wat Hannah Arendt beschrijft als de ‘banaliteit van het kwaad’. De tafel toont ons dat actief denken, doordacht handelen en weloverwogen spreken cruciale aspecten zijn in de strijd tegen het kwaad.

Gedachteloosheid

EMMA CAMERLYNCK

Deze tafel verbeeldt het principe van gedachteloosheid, het achterliggend systeem van het totalitarisme volgens Hannah Arendt. Honderden ronde plaatjes balanceren verticaal in het tafelblad. De plaatjes kunnen bewogen worden door één führer, verbeeld door een opvallende balk die onder het tafelblad hangt. Ondanks het feit dat de tafel op het eerste gezicht niet functioneel lijkt, is ze dit wel. Wanneer iemand aan de tafel komt zitten, kan de gebruiker zelf één of meerdere plaatjes bewegen. Hierdoor worden die uit het systeem gehaald en breken ze uit hun gedachteloosheid. Wanneer de plaatjes plat in de tafel liggen, vormen ze een perfect bruikbaar tafelblad.

Samen door een deur kunnen

FAUVE BOONE

‘Samen door een deur kunnen.’ Dit spreekwoord is
de inspiratie voor een tafel waarbij een deur tot
tafelblad wordt omgevormd. De houten deur wordt
eerst geschaafd, enerzijds om ze vlakker te maken,
anderzijds om de structuur zichtbaar te maken. Dit
verwijst naar de manier waarop Hannah Arendt politieke
structuren ontrafelt in haar werken. Het deurblad wordt
in vier verdeeld en elk deel krijgt een eigen onderstel. De tafeltjes kunnen in talrijke configuraties gekoppeld en opgesteld worden.

Cafétafel

LUKAS VANDEWEEGE

Wie luider roept dan een ander heeft daarom geen waardevollere boodschap. Ook de mensen die vaker luisteren dan spreken, hebben een belangrijke mening. Iedereen moet de kans krijgen zijn verhaal te doen vanuit een persoonlijke achtergrond, of je nu beleidsmaker bent of niet. De sprekers zitten aan eenzelfde tafel als de luisteraars.

Through the eye of conversation

JORIS VAN HESE

De vorm van dit tafelontwerp is gebaseerd op de symbolische waarde van het logo van het Hannah Arendt Instituut. Het enige open oog staat symbool voor de actieve omstaander, die niet weg kijkt bij discriminerende acties of opmerkingen en reageert. Het is een tafel en zitting die de spreker via het oog van de conversatie laat spreken. Bovendien is het een modulaire tafel die van opstelling verandert wanneer het aantal sprekers wijzigt.

Eye got you

MANOUK VORSELAARS

Eye got you is een tafel op maat van het Hannah Arendt instituut. Het oog in het midden van het tafelblad is gebaseerd op een foto van August Landmesser. Hij is op 13 juni 1936 in Hamburg in een menigte te zien. Hij is hier de enige die de Hitlergroet weigert uit te brengen. Hij heeft als het ware als enige zijn ogen geopend. Dit is ook waar het logo van het HAI op geïnspireerd is. Het oog in de tafel is een reminder om altijd je ogen geopend te houden en ook te luisteren naar andere mensen.

Inbetween

JOE PLATT

“The world, like every in between, relates and separates men at the same time.” Geïnspireerd door dit citaat van Hannah Arendt, begint het ontwerp bij de notie dat een tafel zowel mensen verbindt als scheidt. Het ontwerp vervaagt deze ogenschijnlijke tegenstelling door enerzijds de vorm te minimaliseren en anderzijds de functionele aspecten van de tafel te herzien. Dit concept creëert de mogelijkheid om fysieke interactie aan te gaan, en symboliseert ook de verschillende perspectieven die eenieder naar de tafel brengt.

unsTABLE

FRANCES VAN WESEMAEL

Hannah Arendt focust onder meer op het aspect van leugenachtigheid. Iemand kan pas liegen wanneer die de waarheid kent en deze vervolgens ontkent om iemand te misleiden. Ze is ervan overtuigd dat de mens in staat is om waarheid en leugen van elkaar te onderscheiden, mits de nodige interesse hiervoor aanwezig is. In dit tafelontwerp zit een achterhaalbare leugen omvat in de vorm van een trompe l’oeil. Het is dan ook mogelijk om de waarheid te achterhalen door met elkaar in dialoog te gaan en elkaar in beweging te zetten om het object langs verschillende kanten te bekijken en zo de realiteit te ontdekken.

Arendt
Academy

Leer waar en wanneer jij wil

Wetenschappelijke inzichten.
In toegankelijke e-learnings en webinars.