Caroline Pauwels (rector VUB) is zowel mede-oprichter als voorzitter van het Hannah Arendt Instituut. Ze ontvangt de deelnemers aan Facts to Act met een openingsrede. Waarom is het Hannah Arendt Instituut nodig? Hoe slaan we de brug tussen wetenschap en praktijk? En waarom is Hannah Arendt vandaag zo relevant?
De maatschappelijke rol van de wetenschap is tijdens de coronapandemie meer dan ooit onderwerp van debat geworden. We vragen ons af welke rol onderzoekers kunnen of moeten vervullen. Enerzijds raken waardevolle onderzoeksresultaten soms moeilijk buiten de universiteitsmuren, anderzijds krijgen wetenschappers het verwijt zich te veel met het beleid te bemoeien. Hoe kan de wetenschap met beleidsinstanties en middenveldsorganisaties dan wel samenwerken om tot resultaten te komen? Moeten wetenschappers meer activistisch optreden? Mogen ze politiek standpunt innemen? Of kunnen ze beter de feiten voor zich laten spreken en zelf neutraal blijven?
Patrizia Zanoni is professor organisatiestudies. Ze is verbonden aan de UHasselt en Utrecht University.
Herman Van Goethem is historicus, jurist en rector van de UAntwerpen. Hij is ook mede-oprichter van het Hannah Arendt Instituut.
Het asiel- en vluchtelingenbeleid beroert de gemoederen. Dat ervaart ook de bevoegde staatssecretaris Sammy Mahdi. We nodigen hem uit om samen met wetenschappers en lokale actoren op zoek te gaan naar oplossingen. In een tweedelig gesprek kijken we naar de rol van steden en gemeenten: hoewel het beleid grotendeels bepaald wordt door federale en EU overheden, zijn het vooral de steden en gemeenten die met de praktische gevolgen ervan geconfronteerd worden. Hoe gaan ze hiermee om? Over welke beleidsinstrumenten beschikken ze? We gaan ook op zoek naar het spanningsveld tussen federale en lokale overheden: wat kan anders of beter? Vervolgens kijken we naar onszelf: de burgers. Wat kunnen burgers doen en wat doen ze beter niet? Een gesprek voeren op basis van feiten, lijkt ons alvast een goede start.
Sammy Mahdi (CD&V) is staatssecretaris voor asiel en migratie.
Els Hertogen is directeur van 11.11.11.
Khatera Shamal is oprichter van de Afghaanse jongerenvereniging Nasle Omid, en werkt als deskundig opleider bij de dienst Activering van Stad Antwerpen.
Robin Vandevoordt is professor migratie- en vluchtelingenstudies verbonden aan CESSMIR (UGent).
Ilke Adam is professor politieke wetenschappen aan de VUB en co-directeur van BIRMM.
Rudy Coddens (Vooruit) is schepen voor o.a. sociaal beleid in Gent.
Dirk De Schutter is niet alleen Em. Prof. filosofie, hij is ook vertaler en auteur. Hij vertaalde samen met Remi Peeters verschillende werken van Arendt en publiceerde ook over haar werk en dat van haar leermeester Martin Heidegger. Een echte Arendt-expert.
Dat het ideeëngoed van Hannah Arendt vandaag relevanter is dan ooit, hoeft niet meer gezegd. Ook voor jouw professionele praktijk valt er bij Arendt heel wat inspiratie te rapen. In deze sessie krijg je de kans om in gesprek te gaan met één van de grote Arendtkenners in Vlaanderen. Dirk De Schutter is als vertaler, auteur en docent buitengewoon vertrouwd met Arendts werk. Na zijn korte introductie krijg jij de kans om al je vragen op hem af te vuren. Wat zou Hannah Arendt zeggen? We gaan erover in gesprek.
Kan sport ons helpen om sociale uitdagingen te overwinnen? Het antwoord is ja en nee. Nee, want sport alleen is een sport van black box waarin ontwikkelingen en evoluties moeilijk te voorspellen zijn. Ja, want onderzoek toont aan dat sport en de omkadering errond zou moeten georganiseerd worden met als doel om maatschappelijke problemen zoals polarisatie, racisme en jongerenwerkloosheid aan te pakken. In deze praktische workshop toont HAI- en VUB-onderzoeker Younis Kamil Abdusalam een methode die jonge mensen aan de hand van voetbal vaardigheden bijbrengt om deel te nemen aan de maatschappij. (Deze workshop is Engels gesproken)
Younis Kamil Abdusalam is sportwetenschapper en PhD researcher aan de VUB. Samen met de Belgische voetbalbond onderzoekt hij hoe voetbalpleintjes over heel België tot meer sociale verbinding kunnen leiden in wijken en buurten. In Bonn leidt hij een project waarbij jongeren in een voetbalclub ook sociale vaardigheden leren.
Twintig jaar na de terroristische aanslagen van 9/11 staat het nieuwe boek Botsen de beschavingen? stil bij de maatschappelijke polarisatie die sindsdien stevig escaleerde. Bart De Wever gaat samen met Khalid Benhaddou op zoek naar een antwoord op de vraag of beschavingen botsen. En als ze dan botsen, is er dan toch nog toekomstperspectief?
In dit debat zetten De Wever en Benhaddou het gesprek verder.
Bart De Wever is voorzitter van N-VA en burgemeester van Antwerpen.
Khalid Benhaddou is imam en o.a. coördinator van het netwerk van islamexperten dat in scholen de radicalisering van moslimjongeren in Vlaanderen tegengaat.
In de nasleep van het vertrek van honderden, Vlaamse jongeren naar Syrië, werden in de strijd tegen gewelddadige radicalisering zogenaamde Lokale Integrale Veiligheidscellen-Radicalisme opgericht. Via deze platformen kunnen burgemeester, lokale politie en andere preventieve en maatschappelijke spelers overleggen om mogelijk geradicaliseerde personen te detecteren en op te volgen.
Nu bijkomende dreigingen de kop op steken, stelt zich de vraag; Zijn de LIVC-R’s ook klaar voor een toekomst waarin oplopende spanningen tussen gemeenschappen en online, begeleiding van terugkeerders en (ex-)gedetineerden en complexe ethische kwesties en (zorg-)noden steeds belangrijker worden?
Hierover gaan directeur Nils Duquet en onderzoeker Annelies Pauwels van het Vlaams Vredesinstituut het gesprek aan met experts die, elk in hun werkveld, de belangrijkste bestuurskundige, juridische, ethische of politieke uitdagingen voor de LIVC-R’s zullen schetsen. Tijdens het gesprek wordt ruimte voorzien voor vragen van het aanwezige publiek.
Maarten Dewaele is expert lokale preventie van gewelddadig extremisme van de VVSG.
Annelies Pauwels is onderzoeker radicalisering en terrorisme bij het Vlaams Vredesinstituut.
Caroline Vrijens is Vlaams Kinderrechtencommissaris.
Jo Brouns is burgemeester van Kinrooi en Vlaams parlementslid.
Nils Duquet is directeur van het Vlaams Vredesinstituut.
Gert Vanherk is beleidscoördinator hulp- en dienstverlening van de Vlaamse Overheid – gevangenis Hasselt
In een gemodereerd gesprek tussen professor Marc Theeboom (VUB), Amar Zouggaghi (JES) en Dina Bouchih (City Pirates) hebben we het over de rol die sport kan spelen in persoonlijke ontwikkeling en sociale verbinding. Prof. Theeboom bestudeert al geruime tijd de theorie over positieve impact van sport in die domeinen. Daarbij kijken we niet enkel naar wat er moet gebeuren, maar ook hoe en waarom. Amar Zouggaghi en Dina Bouchih bekijken de sociale impact vanuit hun persoonlijke ervaringen in de sport. Samen zoeken ze hoe de theorie in de praktijk kan werken en hoe praktijkwerkers de best practices kunnen toepassen in het veld.
Marc Theeboom is professor sportwetenschappen aan de VUB.
Amar Zouggaghi is jeugdwerker bij JES in Antwerpen.
Dina Bouchih is voetbalster bij SC City Pirates
Buddywerkingen zijn de laatste jaren in opmars. Het nieuwe inburgeringsdecreet geeft deze tendens een extra duwtje in de rug. Vele inburgeraars zullen vanaf 2022 immers gekoppeld worden aan een Vlaming. Toch is de duo-methodiek nog niet voor iedereen bekend terrein. Daarom probeert deze workshop een antwoord te bieden op volgende vragen: Hoe zet je als lokaal bestuur een buddywerking op? Wat zijn de randvoorwaarden voor een geslaagd buddyproject? Wat zijn mogelijke valkuilen? We geven het woord aan een ervaringsdeskundige, maar ook vanuit wetenschappelijke hoek reikt deze workshop de nodige handvaten aan.
Ilse Fester werkt voor Samen Inburgeren (Stad Mechelen).
Gaëlle Mortier is onderzoeker aan het Hannah Arendt Instituut en UAntwerpen.
Het Internet is de grote gelijkmaker waar iedereen met een mening een platform kan nemen en gehoord kan worden. Die platformen worden ook ingenomen door verstoten wetenschappers, mensen die manifestos schrijven voor een nieuwe Westerse burgeroorlog en ideologen die geesten rekruteren voor ondemocratische doeleinden. Hoeveel vrijheid is te veel vrijheid in onze verlichte samenleving? Wat is censuur en wat is een noodzakelijke inperking van expressie? En vooral, hoe kruipen we uit deze binaire discussie en beschermen we democratische normen en waarden zoveel het kan?
Benjamin Dalle (CD&V) is Vlaams minister voor Brussel, media en jeugd.
Yasmien Naciri is auteur, ondernemer.
Ike Picone is professor media en journalistiek aan de VUB.
Leo Neels is directeur van het Itinera Instituut en professor mediarecht.
Sinds mensenheugenis vertellen we verhalen. Verhalen die we zelf meemaakten, verhalen van anderen, verzonnen verhalen, anekdotes, … Het project ‘De Mensen Maken de Stad’ brengt Mechelaars samen en verzamelt verhalen over Mechelen en haar inwoners en brengt deze in kaart. Want het zijn de mensen, hun verhalen en de plekken die ze bezoeken die de stad maken tot wat ze is. Want in Mechelen maken de mensen de stad. Ontdek in deze workshop hoe je dankzij interactieve methodieken van storytelling ontmoetingsmomenten kan creëren en mensen kan verbinden. Leer in deze workshop de methodiek beter kennen, welke publieksproducten achter verhalen schuil kunnen gaan en hoe je met storytelling kan inzetten op inclusieve beeldvorming.
Sarah Lanoye werkt voor de afdeling sociaal beleid van stad Mechelen en is projectcoördinator Orient8.
Lore Colaert is projectmedewerker samenleven in diversiteit bij de VVSG.
Memes. Wie zijn ze? Wat drijft hen? En vooral: waar komen ze vandaan? Al deze vragen zullen naar alle waarschijnlijkheid NIET in deze workshop behandeld worden. Dit is immers een praktische workshop waarmee je nadien iets kan DOEN. Jonathan Loeys (Molmemes) en Sara Leemans (Dansaertvlamingen) zullen je verwelkomen in de wondere wereld van ambachtelijke memes, gewaagde fonts en hilarische captions. Op zoek naar een alternatieve manier van communiceren met jouw doelpubliek? Deze twee digital natives gaan met jou aan de slag. Tijd om wat weerwerk te bieden aan die hoop desinformatie die binnensluipt via de lach.
Jonathan Loeys is de creatieveling achter Molmemes.
Sara Leemans is tv-maker en de creatieveling achter ‘DansaertVlamingen’.
Hoe komt het toch dat spanningen vaak zo hoog oplopen dat we niet meer door dezelfde deur lijken te kunnen? Samen met VRT, Mediawijs, het Vlaams Vredesinstituut en Tumult ontwikkelde het Hannah Arendt Instituut een toolbox om te oefenen met meningsverschillen. Deze methode richt zich op onderwijs, maar is zeker ook bruikbaar voor teams of jeugd- en buurtwerking. In deze workshop laat Zara Mommerency (Mediawijs) je van deze oefening proeven. Zet je dus schrap en laat de debatmeester in je los. Maar je zal zien: aan het einde gaan we allemaal door dezelfde deur.
Zara Mommerency is projectmedewerker bij Mediawijs.
DEBAT – De toekomst is aan de steden. Maar samenleven in steden is op zich niet voldoende om uitdagingen zoals klimaatsverandering, migratie, economische ontwikkeling en sociale ongelijkheid aan te pakken. Daarvoor moeten we de kwaliteiten van steden, zoals densiteit, diversiteit en democratie, voortdurend ontwikkelen en versterken. Zowel de Vlaamse als federale overheid werken hier elk binnen hun bevoegdheden aan. Experten betrokken bij het stedenbeleid gaan in gesprek met Vlaams minister Bart Somers en federaal minister Meryame Kitir over hun ambities en visie op stedenbeleid.
Bart Somers is Vlaams minister voor binnenlands bestuur en samenleven.
Pieter Ballon is professor communicatiewetenschappen en directeur van Smit-VUB. Hij is ook wetenschappelijk directeur van het Hannah Arendt Instituut.
Meryame Kitir is federaal minister oa voor grootstedelijk beleid.
Stijn Oosterlynck is professor sociologie en voorzitter van het Urban Studies Center aan de UAntwerpen. Hij is ook wetenschappelijk directeur van het Hannah Arendt Instituut.
Michiel Dehaene is hoofddocent stedenbouw aan de vakgroep Architectuur en Stedenbouw van de Universiteit Gent
Het sociaal werk staat onder toenemende druk om haar effectiviteit aan te tonen. De doeltreffendheid van deze praktijken is echter moeilijk in cijfers uit te drukken. Een impactevaluatie daarentegen erkent deze complexiteit en heeft aandacht voor de context waarbinnen de interventie plaatsvindt. Het identificeren van achterliggende mechanismen die verklaren waarom een praktijk werkt, staat centraal in deze evaluatievorm. Professor in het Sociaal Werk, Peter Raeymaeckers, laat je in deze workshop kennismaken met het reilen en zeilen van impactmeting, wijst op enkele spanningsvelden en illustreert met enkele voorbeelden. Deelnemers worden uitgedaagd om over de impact van hun handelen te reflecteren en krijgen de mogelijkheid om vragen te stellen.
Didier Boost is onderzoeker en onderwijsassistent aan de UAntwerpen.
Professor Peter Raeymaeckers is docent sociaal werk aan de UAntwerpen.
Het lijkt soms alsof discussies op sociale media alsmaar giftiger en onaangenaam worden. Het is een pandemie die al jaren aan kracht wint en waartegen we nog geen vaccin gevonden hebben. Hoe komt dat toch, en kan je er iets tegen doen? In deze workshop leer je hoe communicatiemechanismes online in elkaar zitten en wat het verschil is met een gesprek aan tafel of op café. Je ontdekt hoe toxische communicatie online meer visibiliteit krijgt, en je krijgt enkele praktische handvatten om tegengewicht te bieden op sociale media.
Nathalie Van Raemdonck is onderzoeker aan het Hannah Arendt Instituut en onderzoekt binnen het kader van een doctoraatsproefschrift aan de Vrije Universiteit Brussel (SMIT) manieren waarop online polarisatie zich verspreidt. Welke technieken gebruiken groepen om hun ideeën naar het publiek te duwen en hoe kan je daar als burger of professional mee omgaan? Nathalie heeft heel wat praktijkervaring als consulent en geeft verschillende vormingen mbt het thema.
Jongeren ervaren in hun leefwereld heel wat taboes en zitten vaak met vragen of twijfels zitten die niet beantwoord worden. De methodiek safe space is, in het kort, een veilige en laagdrempelige ruimte om met jongeren samen te zitten en allerlei maatschappelijke, culturele en actuele hete hangijzers te bespreken.
Deze workshop deelt werkwijzen en ervaringen met de safe spaces die online georganiseerd en geanalyseerd werden, binnen het ORPHEUS consortium, door Jongerenwerking R-newt, preventiewerking CEAPIRE, Stadsbestuur Mechelen en KU Leuven Instituut voor Mediastudies (IMS).
Alexander van Leuven is onderzoeker bij het Hannah Arendt Instituut en KULeuven. Voordien werkte hij bij PIM (Mechelen).
Youcef Naimi werkt bij Ceapire, dat actief is rond (de)radicalisering en preventie van extremisme.
Er wordt veel gepraat. En dat is nodig. Maar om dingen te veranderen of in beweging te zetten, is actie nodig. Daden. Maar hoe kom je tot effectieve actie? Is het activisme de weg? Of kan je beter via de politiek de wereld in beweging zetten? Omar Ba en Patsy Sörensen zijn ervaringsdeskundigen op verschillende domeinen. Wat kunnen we leren uit hun verhalen?
Omar Ba is activist, diversiteitsconsulent en al een tijd lang actief in de politieke partij GROEN!
Patsy Sörensen is bezieler van Payoke. Ze is activiste en zetelde in het Europees parlement als onafhankelijke.
Wetenschappers worden betaald om na te denken. Waar moet al dat denkwerk toe leiden? En waarover is het nuttig reflecteren? Welke bijdrage kan en moet de wetenschap leveren? Twee gasten die we erover spreken hebben wat gemeen met Hannah Arendt: Patrick Loobuyck is een politiek filosoof die de controverse kent. Damya Laoui is een vrouwelijke wetenschapper die in haar discipline bakens verzet. Hoe leiden ze het leven van de geest?
Patrick Loobuyck is politiek filosoof (UAntwerpen en UGent) en auteur.
Damya Laoui is professor en onderzoeker (VUB-VIB) naar kankertherapieën.
Waar politiek en wetenschap het laten afweten, springt de kunst in de bres. Hoe kan verbeelding voor een positieve ommekeer zorgen? Waar ligt de kracht van een beeld, een tekst of een opvoering? Beatrice Delvaux schrijft elke week teksten voor Vlaanderen en Wallonië. Koen Vanmechelen maakt kunstwerken voor heel de wereld. Wat is hun impact en die van hun werk?
Koen Vanmechelen is een conceptueel kunstenaar die vaak samenwerkt met wetenschappers.
Beatrice Delvaux is journaliste en ex-hoofdredactrice van de krant Le Soir.
Hannah Arendt komt voor één keer terug
Want ze was niet klaar
met denken
met de wereld
met zichzelf
Nog één keer komt ze terug
en doet een pleidooi
oprecht, bevlogen, relativerend
om mens te zijn in een onmenselijke samenleving
Voor u
de samenleving
maar vooral ook
voor zichzelf
Hannah Arendt was een Joods-Duitse politieke denker. Tot op heden speelt haar denken een prominente rol in onze samenleving. In deze monoloog onderzoekt Collectief Verlof de kwetsbare mens achter de sterke figuur die ze was.
