Sport heeft een verbindende kracht. Dat idee staat centraal in het Belgian Red Courts programma van de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB). Het project heeft als doel om sociale verbinding te verbeteren rond vernieuwde voetbalpleintjes over heel België. Het Hannah Arendt Instituut zorgt daarbij voor een wetenschappelijk kader en ondersteuning bij de vorming van de coaches die de buurtwerking invulling geven.
Belgian Red Courts
Is sport een middel tot een meer inclusieve en diverse samenleving? Wij geloven van wel en we zijn niet alleen. Met het Belgian Red Courts programma wil de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) sociale verbinding verbeteren rond vernieuwde voetbalpleintjes over heel België. Door samen te voetballen, leren jongeren samenwerken en respectvol omgaan met elkaar, zowel op als naast het veld.
Het onderzoek
Dit doctoraatsonderzoek onderzoekt het potentieel van sport als een sleutelinstrument voor het voorkomen van radicalisering, vooral bij jongeren. De centrale onderzoeksvraag is of, en zo ja hoe, sport – met name voetbal – in verschillende contexten, zoals clubverband of vrijetijdsactiviteiten, kan dienen als een stimulerende omgeving voor het voorkomen van radicalisering. Het onderzoek benadert deze vraag vanuit meerdere perspectieven en tracht de complexe wisselwerking tussen sportdeelname en de impact ervan op jeugdige radicalisering te ontrafelen.
Het onderzoek start met een uitgebreide literatuurstudie over de huidige theorieën rond radicalisering, preventiemechanismen en sportgebaseerde benaderingen. Op basis hiervan wordt een theory of change ontwikkeld voor het Belgian Red Courts-programma, geïnspireerd op Dr. Daniel Koehlers theorie van re-pluralisatie. Vanuit deze theory of change wordt een handboek opgesteld dat voetbal inzet als middel om jongeren vaardigheden bij te brengen die hen weerbaar maken tegen radicale ideologieën.
“In mijn onderzoek analyseerde ik meer dan 200 verschillende deradicaliseringsaanpakken en legde ik een wetenschappelijke basis voor het Belgian Red Courts-programma. We bepaalden de randvoorwaarden, omschreven coachingprofielen en -stijlen en ontwikkelden elke oefening om jongeren respect en tolerantie bij te brengen. De grote vraag blijft: ‘Hoe eindigt het spel?’ Ik hoop binnenkort niet alleen een positief antwoord te kunnen geven, maar ook te kunnen uitleggen hoe en waarom we gewonnen hebben.”
Younis Kamil
Een interventiestudie zal de effectiviteit van het Belgian Red Courts-programma evalueren door middel van een pre-post-meting met gevalideerde vragenlijsten over relevante competenties. Daarnaast zullen narratieve interviews met deelnemers en coaches kwalitatieve inzichten opleveren. Over een periode van drie maanden zal het onderzoek nagaan of het programma positieve ontwikkelingen teweegbrengt binnen de doelgroep en zo een grondige evaluatie bieden van de impact van het programma.
Het programma wordt uitgerold op 20 locaties en geëvalueerd binnen een doctoraatstraject. Dit onderzoek levert zowel wetenschappelijke inzichten als een praktijkgericht sportcurriculum op, met empirisch bewijs over de effectiviteit en duurzaamheid van sport als preventiemiddel tegen radicalisering.
Publicaties
Football-based prevention of radicalisation: A Theory of Change for football-based prevention of Radicalisation (2023)
Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van een theoretisch kader voor het Belgian Red Courts programma. De literatuurstudie koppelt inzichten uit onderzoek naar preventie van radicalisering aan onderzoek binnen Sport for Development.
Over Younis Kamil

Younis Kamil is een sportwetenschapper met meer dan 15 jaar ervaring in sportgericht jeugdwerk. Hij werkt sinds 2021 als doctoraatsonderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel, waar hij onderzoek doet naar de verbindingskracht van het georganiseerde voetbal in (kwetsbare) buurten.