De baanbrekende technologie van artificiële intelligentie zal onze samenleving grondig veranderen. Mogen we enthousiast zijn of maken we ons beter zorgen? We gingen ten rade bij enkele experten die er het fijne van weten. Het leverde een boeiend en geanimeerd debat op, met Hannah Arendt in een glansrol. Joost Vandecasteele zette het debat op scherp met een geestprikkelend exposé over polarisering en complottheorieën in tijden van AI. En de woordkunstenaars van Proza-K zorgden voor een poëtische nabeschouwing.
Met: Prof. dr. Ann Dooms (VUB Artificial Intelligence Lab), dr. Sennay Ghebreab (UvA, Civic-AI Lab), Prof. dr. Rosamunde Van Brakel (VUB, Privacy Salon, Surveillance Studies Network.), Dr. Guy De Pauw (Textgain, BENEDMO, RE:plus), Rien Emmery (VRT NWS, Knack, @ArbiterOfTweets) en Dirk De Schutter. Moderatie door dr. Rob Heyman (Kenniscentrum Data & Maatschappij).
(Her)bekijk ons debat
Kon je er niet bij zijn? Geen zorgen, je kan de het debat hieronder (her)bekijken.
Poëtische nabeschouwing
Proza-K zorgde voor een heerlijke poëtische nabeschouwing.
We gaan even terug in de tijd, 117 jaar om precies te zijn. De geboorte van Hannah Arendt. Neen, niet die griezelige AI versie, die niet haar toestemming gaf om aanwezig te zijn vanavond! Maar de Hannah die zei dat het radicale kwaad zijn opwachting heeft gemaakt in het systeem. De Hannah die zei dat de totalitaire moordenaars gevaarlijker zijn – of ze nu levend of dood zijn of ooit hebben geleefd.
Wat zijn de positieve en negatieve aspecten? Welke lessen kunnen we trekken? Of moeten we massaal de messen trekken? Al dat collectief geweld, wat doet AI met ons denkkader? Trekken we beter lessen uit Hollywood? Van de duistere vijand die er wordt gecreëerd: van de propere Japanners tot de duistere robotten van AI! Of de wrange overwinning die achteraan de tong blijven tintelen, moeten we rechtszaken starten voor copyright infringement?
De deep fakes nemen het over, heel stilletjes. Wat kunnen we vandaag de dag nog geloven? We worden onder baldadige leugens bedolven! Wat is echt? Wat is de waarheid? We geloven niets. Of geloven we alles? Wiens schuld is dit? Is het de schuld van onze voorouders? Want wij zijn de nakomelingen van de weglopers, van de bangerikken, van de broekschijters! Nee, het is de schuld van de Joodse reptielen die de wereld beheersen, de Zionisten die verwarring zaaien en schubbige pijpenkrullen dragen!
Waanzin moeten we met waanzin bestrijden!
Zijn we overbodig zoals de blaadjes aan de bomen? Komt er ooit nog een lente? Of is AI de ultieme herfst?
Hoe leren we een computer wat een kind leert? Oh, de neurale netwerken worden geboren. Genereren, creëren, denken en experimenteren. Maar vooral, buiten de lijnen kleuren. Van details tot compositie, komt het tot een ware interpretatie. Patronen herkent AI veel sneller dan de menselijke geest, ook al kan ze niet denken, werken met wiskunde is ook al redeneren. Het komt akelig dicht met het creëren van reële beelden en verzonnen werelden. Geniale papers worden helaas nog niet geschreven.
Maakt AI ons geïnformeerde wezens? Of lopen we blindelings in de val? AI’s liegen nog steeds over mensen en onderwerpen, verwerpelijke bedenkingen zijn de nieuwe tendensen. Welke beelden kunnen we nog vertrouwen? Oh de bronnen blijven onbestaande! Gelukkig is het nog geen herfst in factchecker carrièreland.
Maar wacht, de remedie is nabij. Neem het bakje, zeker niet de rode knop aub! De ambiguïteit van taal maakt de opkomst van AI gewoon levensvatbaar. Laat de machine draaien, van Cola tot cocaïne.
Ze zijn beiden even verslavend (vooral voor Antwerpenaren). Is coke in de context Cola? Of is het de coke-context van cocaïne? Het is smurfentaal zonder woorden! Laat de context koning zijn, activeer de technologie! Maar is het besturingssysteem van de maatschappij dan gehackt? Neen, de taal is geen besturingssysteem en een samenleving wordt niet bestuurd. Ambiguïteit moet gezien worden, moet meegedeeld worden.
Sorry, neem een minuutje, niet meer aub.
Maar de wereld staat in brand! Zal AI dat kunnen redden? Een samenleving is veel meer dan kennis, het is een consensus tussen Big Tech, en mensen tussen technologie en levende wezens. Tot de software wordt gebruikt of eerder misbruikt? Want de betrouwbaarheid is poreus, de nonchalance bij de ordediensten is beschamend! En wie traint de modellen? Een onbelicht aspect! Een ongetrainde trainer De derde wereld genereert de data waar onze landen gretig gebruik van maken …
We zappen verder naar inclusie. Want als een draaideur je al niet herkent, zijn we dan allemaal wel welkom? Discriminatie op een artificiële manier, de achilles van de algoritmes. Of situeer het als de spiegel ontwikkeling. Reflectie, introspectie, transformatie, emancipatie! Wat moeten we leren aan de komende generatie? Digitale geletterdheid, gecijferdheid! Of, zorgt de digitale geletterdheid en gecijferdheid voor een tweede pleit? De volgende generatie, moet worden gewapend, tegen de virale valkuilen die we zelf graven.
Laten we eindigen met wijze lessen, want filosofie is uiteraard geen kast van IKEA! Fromeisis, bezonnenheid, oordeelkundigheid, bedachtzaamheid. En AI kan niet denken. Kennis, lost problemen op. Denken, laat je nadenken zonder een probleem op te lossen!
Geloof je in God of geloof je niet in God?
Dat is het einde.
Cleo Klapholz & Yves Kibi Puati Nelen
Proza-K