Op vrijdag 23 mei 2025 vond in het Egmontpaleis in Brussel de officiële lancering plaats van het Hannah Arendt Network on Democratic Resilience and Renewal (HAN). Het congres bracht een indrukwekkende mix van academici, beleidsmakers, activisten en vertegenwoordigers uit het maatschappelijk middenveld samen. De diversiteit aan deelnemers onderstreepte het centrale doel van het netwerk: het bevorderen van democratische weerbaarheid en innovatie door middel van dialoog en samenwerking over sectoren en grenzen heen.
De dag begon met keynote speeches die de staat van de democratie in Europa en daarbuiten onder de loep namen. Sprekers Susanne Mundschenk (Eurointelligence), Matthijs Rooduijn (Universiteit van Amsterdam) en Roger Berkowitz (Hannah Arendt Center, New York) brachten een indringende analyse over de uitdagingen waarmee democratieën momenteel worden geconfronteerd, zoals toenemend populisme, diepe polarisatie en het verlies van vertrouwen in publieke instellingen.
Een bijzonder moment was de bijdrage van Jurko Prochaska, medeoprichter van de Ukraine Democracy Initiative. Door reisbeperkingen kan hij Oekraïne niet verlaten, maar zijn boodschap kwam des te krachtiger binnen. Hij getuigde over de veerkracht van de Oekraïense samenleving en riep op tot blijvende internationale solidariteit.
In de namiddag presenteerden de Hannah Arendt-centra uit België, Duitsland, Italië en de Verenigde Staten hun visies op democratische vernieuwing. Een paneldiscussie over technologie en burgerparticipatie bracht experts samen zoals Nicole Dewandre (College of Europe), Anthony Zacharzewski (Democratic Society), Ben Eersels (G1000) en Marie-Hélène Boulanger (DG JUST, Europese Commissie). Zij bespraken hoe en participatieve processen en digitale technologie kunnen bijdragen aan een veerkrachtigere democratie.
Daarna was het tijd voor de officiële inhuldiging van het Hannah Arendt Network. Minister Annelies Verlinden nam het woord en onderstreepte het belang van een veerkrachtige democratie, zeker in tijden van maatschappelijke polarisatie en geopolitieke spanningen. Ze sprak met overtuiging over de noodzaak van samenwerking over landsgrenzen heen en het blijvende werk van kritische stemmen binnen het democratisch debat. Ook minister-president Matthias Diependaele van zich horen. In een videoboodschap sprak hij zijn waardering uit voor het initiatief en wenste hij het netwerk succes in de toekomst. Hun aanwezigheid onderstreept het brede politieke draagvlak voor dit grensoverschrijdend initiatief.
De dag werd afgerond met een symbolisch moment: de ondertekening van het manifest van het Hannah Arendt Network. Vertegenwoordigers van de verschillende Hannah Arendt-centra zetten plechtig hun handtekening onder een gezamenlijke belofte. Een belofte om de democratie niet louter te beschermen tegen erosie, maar ze bewust te versterken, te vernieuwen en toekomstgericht vorm te geven.
Over manifest
Meer weten? Lees het manifest en ontdek waar het Hannah Arendt Network voor staat.
Over de stichtende leden
Het Hannah Arendt Instituut in Mechelen, opgericht in 2020, heeft als missie wetenschappelijke kennis over burgerschap, stedelijkheid en diversiteit toegankelijk te maken voor beleidsmakers, professionals en burgers.
Het Hannah Arendt Center for Politics and Humanities aan Bard College, in Annandale-on-Hudson, New York, opgericht in 2006, biedt een intellectuele ruimte voor gepassioneerd, ongecensureerd, onpartijdig denken dat de fundamentele vragen waarmee onze wereld wordt geconfronteerd, herdefinieert en verdiept.
Het Hannah Arendt Institute for Totalitarianism Studies in Dresden, opgericht in 1993, legt zich toe op de studie van de politieke, sociale en culturele ontwikkelingen in totalitaire regimes.
Het Hannah Arendt Center for Political Studies in Verona, opgericht in 2016, is een onderzoeksinstituut dat de inzichten van Hannah Arendt wil verbinden met hedendaags politiek onderzoek vanuit een interdisciplinair perspectief dat mens- en sociale wetenschappen samenbrengt.